تغذيه تکميلي شيرخواران
تغذيه تکميلي شيرخواران
تغذيه تکميلي شيرخواران
شيرمادر بهترين و کامل ترين غذا براي شيرخواران زير 6 ماه مي باشد و در اين دوران شير مادر به تنهايي به علاوه قطره مولتي ويتامين(از 15روزگي) کليه نيازهاي تغذيه اي شيرخوار را تامين مي کند. غذاي کمکي براي شيرخوار بايد پس از 6 ماهگي شروع شود، زيرا بعد از6ماهگي نيازهاي غذايي شيرخوار به تنهايي با شير برآورده نمي شود و لازم است علاوه بر شير مادر، تغذيه کودک با غذاهاي نيمه جامد نيز شروع شود. تغذيه تکميلي علاوه بر تامين انرژي، دوران بسيار حساسي براي ايجاد عادات صحيح غذايي و استفاده از غذاي سفره خانواده است.
شروع تغذيه تکميلي قبل از 6 ماهگي به دليل آماده نبودن دستگاه گوارش شيرخوار براي پذيرش غذاهاي ديگر غير از شير، اقدام نادرستي است. چون دستگاه گوارش کودک هنوز تکامل نيافته و با کوچکترين آلودگي به علت عدم رعايت بهداشت امکان ابتلا به عفونت ها از جمله اسهال افزايش مي يابد و باعث کاهش يا توقف رشد شيرخوار مي شود. از طرف ديگر شروع زودرس تغذيه تکميلي سبب کاهش مدت زمان مکيدن پستان مادر مي شود. بعلاوه ممکن است غذاي کمکي در مقايسه با شير مادر، انرژي و مواد مغذي کمتري به کودک برساند که موجب اختلال رشد کودک و در نهايت سو»تغذيه او مي شود. همچنين زود شروع کردن تغذيه تکميلي احتمال بروز حساسيت به بعضي از مواد غذايي را در کودک افزايش مي دهد. نتيجه اين که بهترين سن شروع غذاي کمکي بعد از پايان ماه ششم زندگي است. البته اين به آن معني نيست که بايد دفعات شيردهي را کم کرد، بلکه بايد مادر ترغيب شود هر زمان که کودک تمايل دارد شير خود را به او بدهد و براساس سن کودک چند نوبت نيز غذاي کمکي بعد از شير مادر به او داده شود. اگر غذاي کمکي دير شروع شود کودک تمايل خود را به خوردن غذاهاي ديگر و امتحان کردن مزه و طعم هاي جديد از دست مي دهد. همچنين تکامل عمل جويدن به تعويق مي افتد و کودک غذاي ديگري جز شير مادر و يا مايعات را نمي خورد که اين خود منجر به کم غذايي، اختلال رشد و سو»تغذيه مي شود. اصول کلي که بايد در مورد تغذيه تکميلي رعايت شوند عبارتند از:
- مواد غذايي بايد از نظر مقدار و نوع به تدريج به غذاي شيرخوار اضافه شود.
- ابتدا از يک نوع غذاي ساده شروع و به تدريج مخلوطي از چند نوع غذا داده شود.
- از مقدار کم شروع و به تدريج بر مقدار آن افزوده شود.
- بين اضافه کردن مواد غذايي مختلف حدود 75 روز فاصله لازم است. زيرا شيرخوار بايد به يک نوع غذا عادت کند و بعد غذاي جديد اضافه شود. اضافه کردن يک به يک مواد سبب مي شود اگر کودک ناسازگاري به يک ماده غذايي داشته باشد شناخته شود و بتوان آن را از غذا حذف کرد. همچنين دستگاه گوارش کودک فرصت پيدا کند تا به غذا عادت کند.
- ابتدا بايد غذا رقيق تهيه شود به طوري که غلظت آن کمي بيشتر از شير مادر باشد. سپس به تدريج بر غلظت آن افزوده شود. سفت کردن تدريجي غذا سبب ياد گرفتن عمل جويدن مي شود.
- اگر در شروع غذاي تکميلي، شيرخوار به غذاي خاصي بي ميل بود، نبايد در خوردن آن پافشاري کرد و مي توان يک تا دو هفته آن غذا را حذف و سپس دوباره به او داد.
- دو هفته آخر: ضمن ادامه تغذيه با شير مادر قبل از هر وعده غذاي کمکي، در اين دو هفته شيرخوار با غذاي جديدي آشنا شده و سوپ به رژيم غذايي او افزوده مي شود. به اين ترتيب که روز اول، صبح و عصر و شب هر بار از 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره بادام استفاده مي کند و ظهر علاوه بر فرني يا حريره بادام، يک قاشق مرباخوري به سوپ ظهر و شب اضافه مي شود ولي از فرني يا حريره بادام کم مي شود تا بر حسب اشتهاي کودک مقدار سوپ به 3 تا 6 قاشق مرباخوري در هر وعده برسد. براي سهولت کار و رعايت تنوع در غذاي شيرخوار، مي توان يک روز در ميان از فرني و حريره بادام استفاده کرد. براي تنوع بخشيدن به غذاي کودک بايد هر چند روز يک بار مواد تشکيل دهنده سوپ را تغيير داد. هر سه روز يکبار مي توان جو، بلغور، گندم و رشته فرنگي را که قبلا پخته و نرم شده است به اندازه يک قاشق مرباخوري به سوپ اضافه کرد. بعد از اضافه کردن جو، گندم و... بهتر است به اندازه يک قاشق مرباخوري کره يا روغن مايع به سوپ اضافه نمود. افزودن کره يا روغن مايع به غذاي شيرخوار به ويژه شيرخواراني که رشد کافي ندارند به رشد آنان کمک مي کند. از سبزي هاي نشاسته اي و يا ساير سبزي ها مي توان پوره تهيه کرد و به جاي يک وعده فرني، صبح يا عصر از پوره استفاده نمود.
- ساعت ده صبح: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره و يا پوره.
- ظهر: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
- عصر: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره و يا پوره.
- شب: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
- ساعت ده صبح: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره يا پوره همراه با 6 قاشق مرباخوري آب ميوه فصل.
- ظهر: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
- عصر: 3 قاشق مرباخوري پوره يا فرني و يا حريره.
- شب: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
- توجه: تا يک سالگي استفاده از کيوي، انواع توت(توت سفيد، توت فرنگي و تمشک) خربزه، آلبالو و گيلاس به علت ايجاد حساسيت در شيرخوار توصيه نمي شود.
- توجه: از پايان شش ماهگي و همزمان با شروع غذاي کمکي تا پايان 12 ماهگي، غذاي اصلي شيرخوار هنوز شير مادر است. لذا تغذيه با شير مادر به طور مکرر و برحسب تقاضا و تمايل شيرخوار در تمام مدت شب و روز به ويژه قبل از هر وعده غذاي کمکي بايد مورد توجه قرار گيرد.
- مواد غذايي که ممکن است در شيرخوار زير يک سال ايجاد حساسيت کنند مانند: شير گاو(جوشاندن شير در تهيه فرني، مقدار ماده آلرژي موجود در شير را کم مي کند)، سفيده تخم مرغ، انواع توت، کيوي، آلبالو، گيلاس، خربزه و بادام زميني.
- موادغذايي که در دوره شيرخوارگي مجاز نيست و ممکن است باعث خفگي شيرخوار شود مانند: دانه کشمش، دانه انگور، ذرت، تکه هاي سوسيس، آجيل، تکه هاي سفت و خام سبزي ها مثل هويج و... و تکه هاي گوشت.
- موادغذايي که ممکن است مشکلات ديگري ايجاد کنند مانند قهوه يا چاي پررنگ که سبب بي قراري کودک مي شود. عسل که احتمال دارد باعث مسموميت شود(بوتوليسم) ولي استفاده از عسل پاستوريزه اشکالي ندارد. به طور کلي تا يک سالگي، عسل غيرپاستوريزه، شير پاستوريزه، پنير، سفيده تخم مرغ، شکلات، ميگو، فلفل و ادويه جات، ترشي ها، نمک، نوشابه هاي گازدار، آب ميوه هاي صنعتي و از ميوه ها، خربزه، کيوي، انواع توت(توت سفيد، توت فرنگي، تمشک)، آلبالو، گيلاس و يا از حبوبات، لپه و نخود، همچنين از گروه سبزي ها، اسفناج و کلم توصيه نمي شوند.
منبع:http://www.ebtekarnews.com
شروع تغذيه تکميلي قبل از 6 ماهگي به دليل آماده نبودن دستگاه گوارش شيرخوار براي پذيرش غذاهاي ديگر غير از شير، اقدام نادرستي است. چون دستگاه گوارش کودک هنوز تکامل نيافته و با کوچکترين آلودگي به علت عدم رعايت بهداشت امکان ابتلا به عفونت ها از جمله اسهال افزايش مي يابد و باعث کاهش يا توقف رشد شيرخوار مي شود. از طرف ديگر شروع زودرس تغذيه تکميلي سبب کاهش مدت زمان مکيدن پستان مادر مي شود. بعلاوه ممکن است غذاي کمکي در مقايسه با شير مادر، انرژي و مواد مغذي کمتري به کودک برساند که موجب اختلال رشد کودک و در نهايت سو»تغذيه او مي شود. همچنين زود شروع کردن تغذيه تکميلي احتمال بروز حساسيت به بعضي از مواد غذايي را در کودک افزايش مي دهد. نتيجه اين که بهترين سن شروع غذاي کمکي بعد از پايان ماه ششم زندگي است. البته اين به آن معني نيست که بايد دفعات شيردهي را کم کرد، بلکه بايد مادر ترغيب شود هر زمان که کودک تمايل دارد شير خود را به او بدهد و براساس سن کودک چند نوبت نيز غذاي کمکي بعد از شير مادر به او داده شود. اگر غذاي کمکي دير شروع شود کودک تمايل خود را به خوردن غذاهاي ديگر و امتحان کردن مزه و طعم هاي جديد از دست مي دهد. همچنين تکامل عمل جويدن به تعويق مي افتد و کودک غذاي ديگري جز شير مادر و يا مايعات را نمي خورد که اين خود منجر به کم غذايي، اختلال رشد و سو»تغذيه مي شود. اصول کلي که بايد در مورد تغذيه تکميلي رعايت شوند عبارتند از:
- مواد غذايي بايد از نظر مقدار و نوع به تدريج به غذاي شيرخوار اضافه شود.
- ابتدا از يک نوع غذاي ساده شروع و به تدريج مخلوطي از چند نوع غذا داده شود.
- از مقدار کم شروع و به تدريج بر مقدار آن افزوده شود.
- بين اضافه کردن مواد غذايي مختلف حدود 75 روز فاصله لازم است. زيرا شيرخوار بايد به يک نوع غذا عادت کند و بعد غذاي جديد اضافه شود. اضافه کردن يک به يک مواد سبب مي شود اگر کودک ناسازگاري به يک ماده غذايي داشته باشد شناخته شود و بتوان آن را از غذا حذف کرد. همچنين دستگاه گوارش کودک فرصت پيدا کند تا به غذا عادت کند.
- ابتدا بايد غذا رقيق تهيه شود به طوري که غلظت آن کمي بيشتر از شير مادر باشد. سپس به تدريج بر غلظت آن افزوده شود. سفت کردن تدريجي غذا سبب ياد گرفتن عمل جويدن مي شود.
- اگر در شروع غذاي تکميلي، شيرخوار به غذاي خاصي بي ميل بود، نبايد در خوردن آن پافشاري کرد و مي توان يک تا دو هفته آن غذا را حذف و سپس دوباره به او داد.
تغذيه شيرخوار
تغذيه شيرخوار در ماه هفتم
- دو هفته آخر: ضمن ادامه تغذيه با شير مادر قبل از هر وعده غذاي کمکي، در اين دو هفته شيرخوار با غذاي جديدي آشنا شده و سوپ به رژيم غذايي او افزوده مي شود. به اين ترتيب که روز اول، صبح و عصر و شب هر بار از 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره بادام استفاده مي کند و ظهر علاوه بر فرني يا حريره بادام، يک قاشق مرباخوري به سوپ ظهر و شب اضافه مي شود ولي از فرني يا حريره بادام کم مي شود تا بر حسب اشتهاي کودک مقدار سوپ به 3 تا 6 قاشق مرباخوري در هر وعده برسد. براي سهولت کار و رعايت تنوع در غذاي شيرخوار، مي توان يک روز در ميان از فرني و حريره بادام استفاده کرد. براي تنوع بخشيدن به غذاي کودک بايد هر چند روز يک بار مواد تشکيل دهنده سوپ را تغيير داد. هر سه روز يکبار مي توان جو، بلغور، گندم و رشته فرنگي را که قبلا پخته و نرم شده است به اندازه يک قاشق مرباخوري به سوپ اضافه کرد. بعد از اضافه کردن جو، گندم و... بهتر است به اندازه يک قاشق مرباخوري کره يا روغن مايع به سوپ اضافه نمود. افزودن کره يا روغن مايع به غذاي شيرخوار به ويژه شيرخواراني که رشد کافي ندارند به رشد آنان کمک مي کند. از سبزي هاي نشاسته اي و يا ساير سبزي ها مي توان پوره تهيه کرد و به جاي يک وعده فرني، صبح يا عصر از پوره استفاده نمود.
برنامه غذايي کودک در دو هفته آخر ماه هشتم زندگي
- ساعت ده صبح: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره و يا پوره.
- ظهر: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
- عصر: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره و يا پوره.
- شب: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
تغذيه شيرخواران در دو هفته اول ماه نهم
دو هفته دوم ماه نهم
برنامه غذايي شيرخوار در اواخر ماه نهم
- ساعت ده صبح: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره يا پوره همراه با 6 قاشق مرباخوري آب ميوه فصل.
- ظهر: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
- عصر: 3 قاشق مرباخوري پوره يا فرني و يا حريره.
- شب: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ همراه با 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست.
- توجه: تا يک سالگي استفاده از کيوي، انواع توت(توت سفيد، توت فرنگي و تمشک) خربزه، آلبالو و گيلاس به علت ايجاد حساسيت در شيرخوار توصيه نمي شود.
ماه يازدهم و دوازدهم
- توجه: از پايان شش ماهگي و همزمان با شروع غذاي کمکي تا پايان 12 ماهگي، غذاي اصلي شيرخوار هنوز شير مادر است. لذا تغذيه با شير مادر به طور مکرر و برحسب تقاضا و تمايل شيرخوار در تمام مدت شب و روز به ويژه قبل از هر وعده غذاي کمکي بايد مورد توجه قرار گيرد.
موادغذايي ممنوع
- مواد غذايي که ممکن است در شيرخوار زير يک سال ايجاد حساسيت کنند مانند: شير گاو(جوشاندن شير در تهيه فرني، مقدار ماده آلرژي موجود در شير را کم مي کند)، سفيده تخم مرغ، انواع توت، کيوي، آلبالو، گيلاس، خربزه و بادام زميني.
- موادغذايي که در دوره شيرخوارگي مجاز نيست و ممکن است باعث خفگي شيرخوار شود مانند: دانه کشمش، دانه انگور، ذرت، تکه هاي سوسيس، آجيل، تکه هاي سفت و خام سبزي ها مثل هويج و... و تکه هاي گوشت.
- موادغذايي که ممکن است مشکلات ديگري ايجاد کنند مانند قهوه يا چاي پررنگ که سبب بي قراري کودک مي شود. عسل که احتمال دارد باعث مسموميت شود(بوتوليسم) ولي استفاده از عسل پاستوريزه اشکالي ندارد. به طور کلي تا يک سالگي، عسل غيرپاستوريزه، شير پاستوريزه، پنير، سفيده تخم مرغ، شکلات، ميگو، فلفل و ادويه جات، ترشي ها، نمک، نوشابه هاي گازدار، آب ميوه هاي صنعتي و از ميوه ها، خربزه، کيوي، انواع توت(توت سفيد، توت فرنگي، تمشک)، آلبالو، گيلاس و يا از حبوبات، لپه و نخود، همچنين از گروه سبزي ها، اسفناج و کلم توصيه نمي شوند.
منبع:http://www.ebtekarnews.com
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}